Platforma Crowdsourcing Romeyka ma zachować język stanowiący pomost do starożytności
3 kwietnia 2024, 13:33Uruchomiona właśnie platforma crowdsourcingowa ma za zadanie uratować przed zagładą wyjątkowy język – pontyjski, zwany przez jego użytkowników ρωμαικά, czyli „rzymski”. Przymiotnik „rzymski” nie jest tutaj przypadkowy, gdyż jest to język, który stanowi pomost pomiędzy czasami współczesnymi, a greką, którą mówiono w cesarstwie wschodniorzymskim, zwanym przez nas Cesarstwem Bizantyńskim. Jednak jest to nazwa stworzona przez historiografię nowożytną. Sami mieszkańcy tego państwa zwali je Cesarstwem Rzymian. I właśnie z jego mieszkańcami i językiem łączy nas język pontyjski.
Islam wyprzedził nas o 500 lat
23 lutego 2007, 18:06Bliższe badania średniowiecznej architektury muzułmańskiej wykazały, że już 500 lat temu świat islamu znał zaawansowane zasady geometrii, które zachodni matematycy odkryli dopiero w latach 70. i 80. ubiegłego wieku. Nie wiemy do końca, co to oznacza – mówi fizyk Peter Lu z Uniwersytetu Harvarda, który wraz z Paulem Stainhardtem z Princeton University badali geometrię XV-wiecznej sztuki muzułmanów.
Zmiennofazowy magnetyt
19 grudnia 2007, 13:15Fizycy z Rice University odkryli nowe właściwości w jednym z najlepiej znanych i zbadanych przez człowieka minerałów – magnetycie. Po schłodzeniu do temperatury niższej niż -157 stopni Celsjusza magnetyt z izolatora zmienił się w przewodnik.
Największy miłosnik alkoholu?
29 lipca 2008, 11:42Malezyjski ogonopiór uszasty, niewielki ssak przypominający wiewiórkę, w konsumpcji alkoholu może mierzyć się z każdym człowiekiem. Od 55 milionów lat zwierzęta te każdej nocy raczą się naturalnym 3,8-procentowym piwem palmowym.
Zametkowane kaktusy
5 marca 2009, 09:25Kaktusy, zwłaszcza te duże, nie są towarem łatwym do ukradzenia. Ponieważ złodzieje nadal niszczą naturalne zasoby Parku Narodowego Saguaro, strażnicy postanowili zametkować karnegie olbrzymie i oznaczają je tagami RFID.
Koza jak krokodyl
18 listopada 2009, 16:12Myotragus balearicus była karłowatą kozą jaskiniową, zamieszkującą w przeszłości Majorkę i Minorkę. Wyginęła ok. 3 tys. lat temu. Badania paleontologów z Uniwersytetu Autonomicznego w Barcelonie wykazały, że podobnie jak u zmiennocieplnych gadów, w ich kościach występowały pierścienie rocznego przyrostu. Oznacza to, że regulowały one tempo wzrostu, przystosowując się do trudnych warunków życia na Balearach.
Gdy na Ziemi żyły kleksy
4 sierpnia 2010, 16:47Brytyjscy naukowcy z Imperial College w Londynie odkryli skamieniałość żyjącego miliony lat temu morskiego stworzenia przypominającego „bloba". Dzięki żmudnym badaniom odtworzyli jego wizerunek w trójwymiarze.
Nadciekła materia w gwiazdach neutronowych
25 lutego 2011, 12:32Teleskop Chandra X-ray Obserwatory zdobył pierwszy bezpośredni dowód na istnienie materii w stanie nadciekłym w jądrze gwiazd neutronowych. Nadciekłość to niezwykły stan uzyskiwany w laboratoriach, gdzie zaobserwowano, że znajdująca się w nim materia samodzielnie podąża w górę i jest w stanie wydobyć się ze szczelnie zamkniętego pojemnika.
Zmarł najstarszy pies świata
8 grudnia 2011, 13:02W poniedziałek (5 grudnia) zmarł najstarszy pies świata. Pusuke - mieszaniec shiba inu - żył 26 lat i 8 miesięcy. Gdyby był człowiekiem, miałby 125 lat. W grudniu zeszłego roku pies został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa. Yumiko Shinohara, 42-letnia właścicielka Pusuke, powiedziała w udzielonych mediom wywiadach, że mało brakowało, a pies nie trafiłby do Księgi, ponieważ w 2008 r. potrącił go samochód.
Długo żyjące gryzonie mają dużo czynnika chroniącego mózg
11 maja 2012, 09:10Przeciętny golec (Heterocephalus glaber), gryzoń z pustynnych obszarów Afryki Wschodniej, żyje 25-30 lat, w czasie których wykazuje niewielki spadek aktywności, zdolności rozrodczych i poznawczych. Okazuje się, że kluczem do długiego życia w dobrej formie jest podtrzymywanie wysokich stężeń neureguliny-1 (NRG-1) - białka zaangażowanego m.in. w proces rozwoju neuronów oraz budowania połączeń pomiędzy nimi.
